Blokada zwykle nie wynika z „braku talentu”, tylko z lęku przed pomyłką i zbyt wysokiej poprzeczki. Dobra wiadomość: da się to przełamać małymi krokami – bez presji i czerwonego długopisu.

W skrócie (30 sekund)

• Najpierw odwaga, potem poprawność. Mniej poprawek, więcej modeli zdań i wsparcia.
• Małe kroki codziennie: 5–10 minut mówienia w zabawie zamiast jednej „długiej lekcji”.
• Proste formaty rozmowy: pytania „albo-albo”, dokończ zdanie, dialog z rekwizytem.
• Czas na odpowiedź: odlicz w głowie 5–7 sekund – cisza pomaga ułożyć zdanie.
• Świętuj wysiłek, nie „bezbłędność”. Recast: powtórz dobrą wersję i idź dalej.

Skąd bierze się bariera?

• Lęk przed oceną („powiem źle, to wstyd”).
• Za trudne pytania („opowiedz wszystko o wakacjach!”).
• Za mało okazji do mówienia (duże grupy, praca „z zeszytu”).
• Poprawianie w trakcie (przerywa tok myśli).

Antidotum: bezpieczna, przewidywalna rutyna + krótkie formaty mówienia dopasowane do wieku.

5 zasad rozmowy w domu (działają od razu)

1. Recast zamiast poprawki.
   Dziecko: I goed to park. Rodzic: Nice! You went to the park. (i rozmowa toczy się dalej).
2. Daj czas na zdanie.
   Licz w głowie do 7. Nie podpowiadaj od razu.
3. Pytania z wyborem → pytania otwarte.
   Start: Tea or water? Potem: What would you like?
4. Modele zdań pod ręką.
   Krótkie „startery” na lodówce: I like…, I’m going to…, My favourite…, Because…
5. Mniej „popraw” – więcej „powiedz jeszcze jedno”.
   Great. One more sentence. / Tell me more.

10-minutowa rutyna na każdy dzień (szablon)

• 1 min – start: Hi! How are you today? (+ gest „kciuk w górę / w bok / w dół”).
• 3 min – mały dialog: 3–4 pytania „z dnia” (What did you do after school?).
• 5 min – gra na mówienie: patrz poniżej (wybierz jedną).
• 1 min – zamknięcie: Today I…, I liked…, Next time I will…

6 gier, które odblokowują mówienie (bez przygotowań)

1. Albo-albo – Would you rather…? Dziecko wybiera i dodaje jedno zdanie dlaczego.
2. Foto-story 10s – jedno zdjęcie z telefonu; dziecko mówi ciągiem 10 sekund (I can see… Then…).
3. Sklepik – Can I have…? Here you are. Anything else? 3 krótkie transakcje i zmiana ról.
4. Kalambury z mówieniem – pokaz + jedno zdanie (I’m cooking pasta.).
5. Wywiad szybkościowy – 1 minuta pytań; potem zamiana (What’s your favourite…? Why?).
6. Dorysuj, co mówię – rodzic opisuje, dziecko rysuje i mówi 1–2 zdania o obrazku.

Znasz już pierwszą dziesiątkę naszych gier? Rotuj 2–3 formaty co kilka dni.

Startery zdań (wydrukuj i powieś)

• I like… / I don’t like…
• Today I… Then I…
• My favourite … is … because …
• I’m going to …
• There is/are …
• Can I …?
• I think …

Co mówić zamiast „źle/nie tak”

• Say it one more time.
• That was close! Try this: …
• Great idea. Add one more sentence.
• I heard “…”. Do you mean “…”?
• Nice. Because…?

Skąd wiedzieć, że działa? (oznaki postępu po 3–6 tygodniach)

• Dziecko zaczyna mówić samo z siebie krótkie frazy w codziennych sytuacjach.
• Prosi po angielsku (Can I…?), dokańcza zdanie zamiast urywać.
• Nie zatrzymuje się po jednym błędzie – poprawia „w biegu” lub idzie dalej.
• Pojawiają się minihistorie (2–3 zdania połączone and/then/because).

Kiedy pomóc inaczej?

• Dziecko regularnie „zamiera” przy pytaniu nawet w domu.
• Silny stres na myśl o mówieniu.
• Długie cisze mimo prostych formatów i czasu na odpowiedź.

Wtedy działa układ: mała grupa (bezpieczna, do 6 osób) + ewentualnie krótki booster 1:1 na konkretny problem (np. wymowa „th”, brak „starterów” zdań).

Podsumowanie

Przełamanie bariery to bezpieczna atmosfera + krótkie, codzienne mówienie + mądre wsparcie. Nie gonimy za „bezbłędnością” – celebrujemy odwagę i sens wypowiedzi.

Masz wrażenie, że dziecko „ma już słówka, ale milczy”? Odezwij się: kontakt@klaudiascorner.pl / +48 500 366 359 – doradzimy, czy lepszy będzie start w małej grupie, czy krótki cykl 1:1 jako rozgrzewka.

Nauczyciel

Klaudia Szpot

Nauczycielka i twórczyni Klaudia’s Corner — łączy angielski, TUS i wsparcie dydaktyczne, stawiając na praktykę, rozmowę i indywidualne podejście.