Polskim dzieciom najczęściej „psikusa” robią: „th” (θ / ð), w–v, krótkie vs długie samogłoski (np. ship–sheep), sh–ch–s, oraz końcówki spółgłoskowe (hat, back). Poniżej masz krótki plan i zabawy na 5–10 minut dziennie.
W skrócie (30 sekund)
- Krótko i często: 5–10 min, 3–4 razy w tygodniu.
- Jedna wskazówka naraz (np. tylko język przy „th”).
- Recast zamiast „na czerwono”: powiedz dobrą wersję i idź dalej.
- Ruch + śmiech: gry, obrazki, „wiatrki” z papieru zamiast wykładów.
„th” krok po kroku (θ = bezdźwięczne, ð = dźwięczne)
Ułożenie: czubek języka „zerka” między zębami (2–3 mm), zęby delikatnie, miękki wydech.
- Test chusteczki: przyłóż cienką karteczkę przed usta i dmuchnij: thhhh → kartka faluje.
- Szeptane słowa (θ): think, three, birthday, bath, teeth.
- Wibracja gardła (ð): połóż palec na gardle, powiedz this, that, mother, brother – ma zabuczeć.
- „Minimal pairs” – gra: pokaż dwa obrazki, dziecko wskazuje co słyszy:
thin–fin, think–sink, three–free, moth–moss, bath–bus. - Sztuczka „2 mm”: „przygryź” 2 mm języka – tylko „zajrzeć”, nie „gryźć na twardo”.
Podpowiedź dla rodzica: mów wolniej i wyraźniej „th”, nie głośniej. Wystarczy 5–6 dobrych prób.
w vs v (łódeczka vs ząbek)
- w: usta w „łódeczkę”, język nisko, brak wibracji.
- v: górne zęby dotykają dolnej wargi, wibracja (vvvv).
- Minimal pairs – gra w echo: vest–west, vine–wine, viper–wiper, veil–whale.
- Test kartki: przy v kartka lekko drży, przy w prawie wcale.
Krótkie vs długie samogłoski (długość, nie „polskie litery”)
- Gumka recepturka: rozciągnij przy długiej (sheeeep, foooool), skróć przy krótkiej (ship, full).
- Bingo par: ship–sheep, bit–beat, live–leave, pull–pool, cap–cup.
- 3 zdania na rundę: I saw a sheep / ship… – dziecko wybiera obrazek i mówi.
sh–ch–s (cisza, cz, syczenie)
- sh: „uciszanie” – usta zaokrąglone: shhh, ship, shop, shoes.
- ch: „t+sh” razem: chips, chicken.
- s: „wąż” ze szerokim uśmiechem: sun, soup.
- Kalambury dźwiękowe: pokazujesz kartę, dziecko mówi słowo; zmieniacie role.
Końcówki spółgłoskowe (t/d/k/p)
Polski lubi „połykać” końcówki; w angielskim końcówka żyje.
- Świeczka z papieru: przy hat, back, map, bed końcówka ma „dmuchnąć” kartkę.
- Łowienie końcówek: mówisz ha…, dziecko dopowiada -t; ba… → -ck.
- Obrazki z parą: cap–cab, back–bag, seat–seed – pokazuje różnicę znaczeń.
R (opcjonalnie, bez walki)
- Dążymy do miękkiego, angielskiego r (bez turlania). Ćwicz w krótkich słowach: red, car, robot. Jeśli „turlika” nie da się wygasić – nie zatrzymuj mówienia. Najpierw odwaga, potem szlify.
10-minutowy plan na tydzień
- Pon / Czw: th (3 min technika + 3 min gra + 2 min zdania).
- Wt: w/v (4 min gra + 2 min zdania).
- Śr: samogłoski krótkie/długie (4 min bingo + 2 min zdania).
- Pt: końcówki (4 min „świeczka” + 2 min obrazki).
Zawsze zakończ: Today I practised… Next time I will…
Bank krótkich zdań do użycia „od ręki”
- I think it’s funny. / Three thin things.
- This is my mother / brother.
- I wear a vest in the west.
- The sheep is in the field; the ship is in the sea.
- Please put the book back.
- Red robot runs.
Jak reagować zamiast „źle”
- Almost! Try this tongue: th…
- Great! One more time.
- I heard “fin”. Can you try “thin”?
- Nice „v”! Now “w”.
- Good end sound: hat.
Skąd wiedzieć, że działa? (po 3–6 tygodniach)
- „Th” częściej pojawia się samo w znanych słowach (thank you, three).
- Dziecko rozróżnia w/v i ship/sheep w grach.
- Końcówki nie znikają w prostych słowach (hat, back).
- Mniej „zawieszeń” – mówi płynniej, nawet jeśli nie idealnie.
Kiedy skonsultować?
Jeśli dziecko ma trwałe trudności artykulacyjne także po polsku (nie tylko w angielskim) albo mowa jest mało zrozumiała – warto skonsultować się z logopedą. W nauce języka obcego stawiamy jednak na komunikację i odwagę; precyzja przyjdzie z czasem.
Masz pytania lub chcesz dostać jednostronicową ściągę z obrazkami do powyższych gier? Daj znać – przygotuję do druku.
Tagi:
